Onder de wereldwijde veroveringsoorlogen van het Duitse fascisme nam de inval in de Sovjet-Unie op 22 juni 1941 een bijzondere plaats in. Natuurlijk ging het om de grondstofreserves van de USSR, om de graanvelden en landbouwproducten van de Oekraïense “zwarte aarde”-regio, om de olie- en gasvoorraden in de Kaukasus, om ijzererts en de industriële capaciteiten in het westen van de Sovjet-Unie. In het plan “Fall Barbarossa” waren deze voorraden al ingepland om de oorlog tegen de USSR überhaupt te kunnen voeren. Het leger van miljoenen soldaten dat naar het oosten marcheerde zou worden bevoorraad met de goederen van de plaatselijke bevolking, waardoor de daar wonende bevolking, die als “Slavische untermensch” werd beschouwd, van haar bestaansmiddelen werd beroofd.
Bovendien was het een ideologisch gemotiveerde vernietigingsoorlog tegen de “joods-bolsjewistische” vijand. In de “Richtlijnen voor het gedrag van de troepen in Rusland” staat: “Deze strijd vereist meedogenloos en energiek optreden tegen bolsjewistische opruiers, partizanen, saboteurs, joden, en de volledige uitschakeling van alle actieve en passieve weerstand… Extreme terughoudendheid en de grootst mogelijke voorzichtigheid zijn vereist ten opzichte van alle leden van het Rode Leger – met inbegrip van gevangenen – omdat verraderlijke strijdmethoden te verwachten zijn. Vooral de Aziatische soldaten van het Rode Leger zijn ondoorzichtig, onvoorspelbaar, verraderlijk en hardvochtig.” Dergelijke racistische instructies kwamen niet van het propagandaministerie van Goebbels, maar van de Duitse leiding van de Wehrmacht.
Op dezelfde misdadige manier was de “Kommissarbefehl” ondertekend door Generaal Wilhelm Keitel. In het Rode Leger was er een groep politieke officieren, zogenaamde “politieke commissarissen”, die volgens de instructies van de Wehrmacht-leiding niet als krijgsgevangenen behandeld hoefden te worden. Zij moesten al aan het front worden gedood. Werden ze later ontdekt, dan werden ze voor liquidatie naar de concentratiekampen gestuurd. Alleen al in het concentratiekamp Buchenwald vermoordde de SS meer dan 8.000 Sovjetgevangenen op de executieplaats in de “paardenstallen” op grond van het “Kommissarbefehl”.
De Duitse Wehrmacht vertrouwde op zijn bondgenoten bij de invasie van de Sovjet-Unie. Militaire eenheden uit Hongarije, Roemenië, Italië, Bulgarije, zelfs uit fascistisch Spanje (“Blauwe Divisie”) waren betrokken bij de invasie. Dit werd gelegitimeerd met de strijd tegen het bolsjewisme, dat als gemeenschappelijke vijand van de As-mogendheden werd gezien. Natuurlijk ging het ook om de buit, waarvan alle deelnemende staten hoopten een stuk te krijgen na de “eindoverwinning”, zoals Roemenië, dat de Moldavische Sovjetrepubliek wilde opnemen in hun “Groot-Roemenië”. Tegelijkertijd deed het Duitse fascisme in zijn strijd tegen de Sovjet-Unie ook een beroep op nationalistische collaborateurs uit deze multi-etnische staat, Baltische nationalisten, Oekraïense Bandera eenheden en milities uit de Kaukasus, die niet alleen hoopten hun eigen stuk van de “taart” te krijgen, maar zich ook als vrijwilligers van SS-eenheden in de anti-Bolsjewistische strijd lieten opnemen.
Anderzijds is de herinnering aan 22 juni 1941 voor de FIR ook verbonden met de eervolle herinnering aan hen, die zich met grote moed tegen de invasie hebben verzet. We herinneren in het bijzonder de soldaten van de vestingstad Brest, die met succes de militaire opmars van een hele Duitse divisie gedurende een hele week blokkeerden en de Duitse militaire infrastructuur in de buurt van de vesting nog een aantal weken saboteerden. Deze plaats kreeg in 1965 met recht de eretitel van “Heldenfort”. Het was het begin van de “Grote Vaderlandse Oorlog”.
Ter gelegenheid van de 80e verjaardag blijft het een actuele historisch-politieke taak om de herinnering levend te houden aan de vernietigingsoorlog en al zijn slachtoffers, maar ook aan de grote prestatie van het Rode Leger, dat de belangrijkste militaire last droeg voor de bevrijding van het Europese continent van de fascistische barbarij.
FIR Newsletter 2021-24. De internationale federatie van verzetsstrijders (FIR) / vereniging van de antifascisten, is de overkoepelende organisatie van federaties van voormalige verzetsstrijders, partizanen, leden van de anti-Hitler coalitie, vervolgden van het naziregime, en antifascisten van de huidige generaties uit meer dan twintig landen van Europa en Israël. www.fir.at
